06. Verbonden partijen

Algemeen

De gemeente Assen heeft een aantal verbonden partijen die voor de gemeente taken uitvoeren of met wie de gemeente samenwerkt om doelen voor de Asser samenleving te bereiken. Achter het begrip ‘verbonden partijen’ gaat een grote verscheidenheid schuil aan organisaties, constellaties, inhoud en geld.

De financiële belangen van de gemeente in deze partijen variëren van enkele duizenden euro’s tot vele miljoenen euro’s. Volgens het Besluit begroting en verantwoording (BBV) moeten gemeenten in de begroting een paragraaf 'verbonden partijen' opstellen.

Het doel van deze paragraaf is op een centrale plaats inzicht verschaffen in, en informatie verstrekken over, alle partijen waarmee de gemeente bestuurlijke en financiële banden onderhoudt. Inzicht hierin is relevant omdat betrokken partijen direct of indirect belast (kunnen) zijn met uitvoering van beleid dat door de gemeente aan de betreffende partij is overgedragen en daarmee gemeentelijke middelen gemoeid kunnen zijn en financiële risico's worden gelopen.

Kadernota en uitvoeringsnota

In de notitie Verbonden partijen van de commissie BBV is geregeld dat de visie en beleidsvoornemens omtrent verbonden partijen vastgelegd moeten worden in een nota Verbonden partijen. Medio 2017 heeft de raad de kadernota Governance verbonden partijen vastgesteld. Met deze kadernota hebben we de spelregels bepaald voor de wijze waarop wij omgaan met verbonden partijen. Deze nota geeft richting aan governance, aan de hand van het instellen, sturen, controleren en evalueren van de samenwerking met verbonden partijen. Hierdoor kan invulling worden gegeven aan de beoordeling (van het uitvoeren van de op afstand gezette taak door een verbonden partij) en verantwoording door een verbonden partij.

Daarnaast heeft het college medio 2017 de uitvoeringsnota Verbonden Partijen vastgesteld. Deze uitvoeringsnota vormt een handreiking voor het college en de ambtelijke organisatie bij het vormgeven, onderhouden, evalueren en heroverwegen van samenwerkingsrelaties met verbonden partijen. Dit onder andere op basis van de kenmerken van een verbonden partij, een samenhangend risicoprofiel van een verbonden partij en het toepassen van het gewenste stuur- en beheersinstrumentarium (soft controls en hard controls) per verbonden partij. Daarnaast biedt deze nota duidelijkheid over interne rollen en de daarbij behorende taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden.

Definitie verbonden partijen

De gemeente heeft verschillende mogelijkheden om het publiek belang te behartigen. Eén daarvan is, op afstand zetten van publieke taken en deze onderbrengen bij een verbonden partij: een privaatrechtelijke of een publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente een bestuurlijk én een financieel belang heeft.

Volgens de BBV wordt bestuurlijk belang gedefinieerd als: ‘Zeggenschap, hetzij uit hoofde van vertegenwoordiging in het bestuur hetzij uit hoofde van stemrecht’ en financieel belang als: ’Een aan de verbonden partij ter beschikking gesteld bedrag dat niet verhaalbaar is als de verbonden partij failliet gaat onderscheidenlijk het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt’. Een organisatie waarin de gemeente alleen een financieel belang heeft, met name bij subsidierelaties, is daarom geen verbonden partij volgens de definitie in het BBV.

Gemeenschappelijke regelingen

Alescon

1 alescon

Doel
Participatie en re-integratie (WSW) voor zes Drentse gemeenten.

Bestuurlijk belang
Lid AB en DB, besluit bij meerderheid van stemmen.

Financieel belang
Jaarlijkse exploitatiebijdrage.

Ontwikkelingen
In december 2017 is door de colleges van de deelnemende gemeenten besloten om de taken die Alescon uitvoert voort te zetten in twee delen (Noord en Zuid). Het noordelijk deel, met Aa en Hunze, Tynaarlo en Assen, wordt per 1 januari 2019 samen gebracht onder één uitvoeringsregie. 

Veranderingen in het belang
Indien het bovenstaande traject succesvol is afgerond voor 1 januari 2019 houdt daarmee de GR Alescon op te bestaan en vervalt daarmee het belang. 

Eems Dollard Regio (EDR), GR, Nieuweschans

2 edr

Doel
Economische en culturele stimulering.

Bestuurlijk belang
Lid openbaar lichaam.

Financieel belang
Jaarlijkse bijdrage.

Ontwikkelingen
De gemeente Assen betaalt een jaarlijkse bijdrage. Dit is conform het besluit van de EDR-Raad d.d. 27 november 2014 gebaseerd op het inwonersaantal per 1 januari 2019 volgens de opgave van het CBS. De begroting wordt uiterlijk 1 november voorafgaande aan het jaar waarvoor deze geldt vastgesteld. De begrotingscijfers 2019 zijn nog niet bekend.

Veranderingen in het belang
Geen

Drents Archief, GR, Assen

3 archief

Doel
Behartigen van gezamenlijke belangen van Rijk en gemeente voor archivering. Het Drents archief is de archiefwaarplaats van gemeente Assen. Ook archiefbescheiden, collecties, en documenten in het rijksarchief uit provincie Drenthe worden hier bewaard.

Bestuurlijk belang
Lid AB en DB, besluit bij meerderheid van stemmen.

Financieel belang
Jaarlijkse exploitatiebijdrage.

Ontwikkelingen
Nee

Veranderingen in het belang
Nee

Gemeenschappelijke gezondheidsdienst Drenthe (GGD), GR, Assen

4 ggd

Doel
Uitvoering van wettelijke taken van de gemeente op het gebied van de publieke gezondheidszorg, een bijdrage leveren aan de publieke gezondheidszorg met afstemming op de curatieve gezondheidszorg en de geneeskundige hulpverlening voor 12 Drentse gemeenten.

Bestuurlijk belang
Lid AB en DB, besluit bij meerderheid van stemmen.

Financieel belang
Jaarlijkse exploitatiebijdrage.

Ontwikkelingen
In de publieke gezondheid zet GGD steeds meer in op het borgen van deskundigheid op het gebied van infectiepreventie binnen de infectieziekte bestrijding.

Het Rijksvaccinatieprogramma valt vanaf 2019 onder de verantwoordelijkheid van gemeenten.

In 2019 voert de GGD de jeugdgezondheidszorg uit volgens het Landelijk Professioneel Kader. De financiering van het Programma Jeugd is hierop aangepast en beoogt – volgens het solidariteitsprincipe een rechtvaardige verdeling van de kosten onder de deelnemende gemeenten.

Bij Veilig Thuis spelen de volgende landelijke ontwikkelingen: invoering van de verscherpte meldcode, radarfunctie, Multidisciplinaire Aanpak MDA++ en intensievere samenwerking zorg- en strafketen, herziening van het landelijk handelingsprotocol en aandacht voor ouderenmishandeling. Deze ontwikkelingen leiden naar verwachting tot een toename van het aantal meldingen van kindermishandeling en huiselijk geweld. Echter is nog niet duidelijk welk effect dit op het benodigd budget voor Veilig Thuis heeft.

De subsidieregeling van Sense Noord Nederland, die SOA-hulpverlening biedt aan jongeren tot 25 jaar en andere risicogroepen, wordt landelijk geëvalueerd. De verwachting is dat de regeling wordt voortgezet.

Voor een aantal wettelijke taken is aanvullende informatie en expertise nodig. Het gaat om Arbo preventie, informatiebeveiliging en klachtenbegeleiding/-afhandeling. Hiervoor is extra geld opgenomen in de bijdrage GGD.

Veranderingen in het belang
Geen.

Gemeenschappelijke Kredietbank Drenthe (GKB), GR, Assen 

5 gkb

Doel
Op maatschappelijk en zakelijk verantwoorde wijze voorzien in de behoefte aan onder andere geldkrediet, schuldhulpverlening, budgetbeheer en bewindvoering.

Bestuurlijk belang
GR van drie Drentse gemeenten, lid AB en DB, besluit bij meerderheid van stemmen.

Financieel belang
Handhaving kostendekkende exploitatie.

Ontwikkelingen
In 2017 heeft een strategische herijking plaats gevonden om de GKB weer financieel gezond te maken. Er is een pakket aan maatregelen afgesproken waar de GKB ook in 2019 deels nog invulling aan moet gaan geven. Het gaat hierbij onder meer om het afscheid nemen van contracten met gemeenten die geen deelnemer zijn in de gemeenschappelijke regeling (DVO-gemeenten) en het in overeenstemming brengen van het personeelsbestand met een lager omzetniveau. De kosten voor de dienstverlening nemen toe door hogere tarieven voor schuldhulpverlening en een toename van instroom binnen bewindvoering.

Veranderingen in het belang
Gemeente Assen neemt deel in de gemeenschappelijke regeling naar rato van het aantal inwoners. Dit varieert van jaar tot jaar minimaal.

Recreatieschap Drenthe, GR, Diever

6 recre

Doel
Bevordering recreatie in de breedste zin van het woord voor 12 Drentse gemeenten en 1 Friese gemeente.

Bestuurlijk belang
Lid AB en DB, besluit bij meerderheid van stemmen.

Financieel belang
Jaarlijkse exploitatiebijdrage, aandeel Assen 7,5% van de apparaatskosten. 

Ontwikkelingen
Het Recreatieschap Drenthe heeft een belangrijke spilfunctie en speelt al jaren een aanjagende en uitvoerende rol bij nieuwe ontwikkelingen in de vrijetijdseconomie. Het project ‘Vitale Vakantie Parken’ is hiervan een mooi voorbeeld.

Veranderingen in het belang
Geen

Regio Groningen-Assen 2030, GR zonder meer, Groningen

7 regio

Doel
Samenwerking ten behoeve van regio-ontwikkeling.

Bestuurlijk belang
Deelname in convenant; lid van stuurgroep en DB.

Financieel belang
Bijdrage in fonds/investering subsidie(s).

Ontwikkelingen
De huidige regiovisie wordt geëvalueerd en geactualiseerd. De nieuwe regiovisie wordt naar verwachting eind 2018 begin 2019 vastgesteld

Veranderingen in het belang
Geen

 

RUD Drenthe, GR, Assen

8rud

Doel
Uitvoeren van milieutaken ten aanzien van bedrijven. Specialistisch advies op het gebied van bodem, lucht, geluid, asbest en externe veiligheid, voor 12 Drentse gemeenten en de Provincie Drenthe.

Bestuurlijk belang
Lid van AB en DB, besluiten worden genomen bij meerderheid van stemmen.

Financieel belang
Jaarlijkse exploitatiebijdrage.

Ontwikkelingen
De organisatorische en financiële positie is kwetsbaar.

Veranderingen in het belang
Niet van toepassing

Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN), GR, Groningen

SNN is geen verbonden partij meer, gemeente Assen is uit het bestuur getreden 

Veiligheidsregio Drenthe (VRD), GR, Assen

10 vrd

Doel
Veiligheidsregio Drenthe is een netwerkorganisatie ter ondersteuning van de gemeentelijke taken op het gebied van brandweer, crisisbeheersing en geneeskundige hulpverlening voor twaalf Drentse gemeenten.

Bestuurlijk belang
Lid en voorzitter van het AB en DB, besluiten worden genomen bij meerderheid van stemmen.

Financieel belang
Jaarlijkse exploitatiebijdrage.

Ontwikkelingen
Voor 2019 wordt een negatief exploitatieresultaat verwacht van € 165.000. Dit resultaat wordt onder andere veroorzaakt door hogere personeelskosten, voorbereidende werkzaamheden omgevingswet en het op peil brengen van het investeringsprogramma.

In de afgelopen jaren is gezocht naar een nieuwe manier van kwaliteit meten en financieel verantwoorden. In 2019 vindt de afronding hiervan plaats en worden de geleverde inhoudelijke en financiële prestaties via een informatieportaal aan bestuur, inwoners en medewerkers getoond.

Veranderingen in het belang
Nee

Werkplein Drentsche Aa, GR, Assen

11 wpda

Doel
Uitvoering Participatiewet voor drie Drentse gemeenten

Bestuurlijk belang
Lid AB en DB, besluit bij meerderheid van stemmen.

Financieel belang
Jaarlijkse exploitatiebijdrage.

Ontwikkelingen In december 2017 is door de deelnemende gemeenten besloten om de taken die Alescon uitvoert in het kader van de participatiewet voort te zetten in twee delen (Noord en Zuid). Het noordelijk deel, met Aa en Hunze, Tynaarlo en Assen, wordt samen gebracht onder één uitvoeringsregie, zijnde Werkplein Drentsche Aa.

Veranderingen in het belang Indien het bovenstaande traject succesvol is afgerond voor 1 januari 2019 wijzigt het belang. Uitgangspunt is dat de hele transitie budgetneutraal verloopt, ook in meerjarenperspectief. 

Vennootschappen en coöperaties

Bank Nederlandse Gemeenten nv, Den Haag

12 bng

Doel
Bank, bijdragen aan maatschappelijke voorzieningen tegen zo laag mogelijke kosten.

Bestuurlijk belang
Aandeelhouder; samen met de Nederlandse staat, provincies en gemeenten stemrecht in de algemene vergadering van aandeelhouders.

Financieel belang
Dividend uit deelneming in kapitaal 85.301 aandelen (0,15%) a € 2,50.

Ontwikkelingen
Geen

Veranderingen in het belang
Geen

C.S.V. Amsterdam bv, Den Bosch

13 csv

Doel
Bundeling belang in verband met potentiële schadevordering op de Staat met betrekking tot indirect geleden schade als gevolg van de splitsingswetgeving.

Bestuurlijk belang
Aandeelhouder.

Financieel belang
Dividend uit deelneming in kapitaal 11.520 aandelen (0,57%) a € 0,01.

Ontwikkelingen
De looptijd van de vennootschap is afhankelijk van de periode dat claims worden afgewikkeld. Eventuele claims kunnen tot vijf jaar na completion (mei 2019) worden ingediend. Na afwikkeling van eventuele claims kan de Escrow-rekening worden opgeheven en het restant dat nog op de rekening staat aan de aandeelhouders worden uitgekeerd. 

Veranderingen in het belang
Naar verwachting zal de vennootschap eind 2019/begin 2020 worden geliquideerd.

CBL (Cross Border Lease) Vennootschap bv, Den Bosch

14 cbl

Doel
Medebeheer (naast RWE, Essent en Enexis) van het CBL-fonds Escrow Fonds ter afdekking van eventuele verliezen voortvloeiende uit in het verleden afgesloten CBL-overeenkomsten met Amerikaanse investeerders. Fungeren als doorgeefluik voor betalingen in en uit het CBL-fonds

Bestuurlijk belang
Aandeelhouder samen met 6 provincies en circa 115 gemeenten.

Financieel belang
Dividend uit deelneming in kapitaal 11.520 aandelen (0,57%) met een waarde van € 0,01 per aandeel.

Ontwikkelingen
Het CBL Escrow Fonds is in 2016 geliquideerd en financieel afgewikkeld. De vennootschap blijft op grond van contractuele verplichtingen voorlopig in stand. Het is in overleg met andere partijen om na te gaan wanneer die verplichtingen voortijdig kunnen worden beëindigd en de vennootschap kan worden geliquideerd. 

Veranderingen in het belang Geen. 

Enexis Holding nv, Den Bosch

15 enexis

Doel
Nutsbedrijf, distributie en transporteren van energie, netwerkbeheer.

Bestuurlijk belang
Aandeelhouder, de Drentse gemeenten bezitten een kleine 2%, Assen bezit 568.290 aandelen ad € 1 per aandeel.

Financieel belang
Dividend uit deelneming in kapitaal 568.290 aandelen (0,38 % na gedeeltelijke aandelenverkoop ).

Ontwikkelingen
Versnelling van energietransmissie en samen met lokale partners realiseren van de klimaatdoelen.

Veranderingen in het belang
Geen 

Groningen Airport Eelde (GAE) nv, Eelde

16 gae

Doel
Uitoefening van het luchthavenbedrijf. Voornamelijk de aanleg, het onderhoud, de ontwikkeling, en de exploitatie van het luchtvaartterrein, inclusief het verrichten van daaraan verbonden handelingen van commerciële of financiële aard.

Bestuurlijk belang
Aandeelhouder (10%) Nieuwe commissarissen worden voorgesteld door RvC en benoemd door de AvA. Bestuurlijk maakt Assen deel uit van de AvA samen met Provincies Groningen en Drenthe en de gemeenten Tynaarlo en Groningen.

Financieel belang
Deelneming in kapitaal. 

Ontwikkelingen
Voor de groei van de luchthaven is de komende tien jaar € 46,3 miljoen nodig. De Asser bijdrage bedraagt € 4,6 miljoen. Deze financiële middelen worden, afhankelijk van het tempo van realisatie van de projecten, in fases overgemaakt. Het aantal aandelen is niet veranderd, in overleg met de andere aandeelhouders is geconcludeerd dat 2017 niet het geëigende moment was om aandelen af te stoten.

Veranderingen in het belang
Er loopt een onderzoek naar de mogelijkheid van een splitsing van de onderneming in een Luchthaven Ontwikkelingsmaatschappij (LOM) en Luchthaven Exploitatiemaatschappij (LEM). Een lange termijn doelstelling daarbij is het onderzoeken of de exploitatie (LEM) succesvol in handen van een externe partij kan worden gegeven. Doel is om de juridische kant te effectueren per 1 januari 2019. 

Nota bene: De cijfers zijn gebaseerd op de jaarrekening 2017 en de geprognosticeerde balans 2019

PBE (Publiek Belang Elektriciteitsproductie) bv, Den Bosch

17 pbe

Doel
PBE wikkelt taken af die uit de verkoop zijn voortgekomen. Daarnaast is PBE verplichtingen aangegaan in het kader van het Convenant Borging Publiek Belang Kerncentrale Borssele uit 2009. Hiermee is een termijn van 8 jaar na verkoop gemoeid.

Bestuurlijk belang
Aandeelhouder.

Financieel belang
Dividend uit deelneming in kapitaal 11.520 aandelen (0,57%) a € 0,01. 

Ontwikkelingen
Het General Escrow Fonds is in 2016 geliquideerd en financieel afgewikkeld. De vennootschap blijft op grond van contractuele verplichtingen voorlopig in stand. Het is in overleg met andere partijen om na te gaan wanneer die verplichtingen voortijdig kunnen worden beëindigd en de vennootschap kan worden geliquideerd.

Veranderingen in het belang
Geen. 

Verkoop Vennootschap bv, Den Bosch

18 vv den bosch

Doel
Maximalisatie van de uiteindelijke verkoopopbrengst; en optimalisering met betrekking tot de risicoafdekking.

Bestuurlijk belang
Aandeelhouder.

Financieel belang
Dividend uit deelneming in kapitaal. Gemeente Assen bezit 11.520 aandelen (0,57%) a € 0,01.

Ontwikkelingen
Het General Escrow Fonds is in 2016 geliquideerd en financieel afgewikkeld. De vennootschap blijft op grond van contractuele verplichtingen voorlopig in stand. Het is in overleg met andere partijen om na te gaan wanneer die verplichtingen voortijdig kunnen worden beëindigd en de vennootschap kan worden geliquideerd.

Veranderingen in het belang
Geen

Vordering op Enexis bv, Den Bosch

19 v enexis

Doel
Afhandeling van alle rechten en plichten die zijn voortgekomen uit de verkoop van Essent. Bundeling belang in de bruglening aan Enexis.

Bestuurlijk belang
Aandeelhouder.

Financieel belang
Dividend uit deelneming in het aandelenkapitaal 11.520 aandelen (0,57%) a € 0,01.

Ontwikkelingen
Op dit moment resteert alleen nog de lening van de vierde tranche. Deze mag niet vervroegd worden afgelost. Afhankelijk van het resultaat van een aantal ratio’s zou de vierde tranche eventueel geconverteerd kunnen worden in verwacht eigen vermogen. 

Veranderingen in het belang
Naar verwachting zal de vennootschap eind 2019/begin 2020 geliquideerd kunnen worden.

Waterbedrijf Drenthe nv, Assen

20 wmd

Doel
Nutsvoorziening, gewaarborgde levering van water

Bestuurlijk belang
Aandeelhouder, samen met de provincie en 11 gemeenten, stemrecht in de algemene vergadering van aandeelhouders. Gemeente Assen bezit 147 van de 1.946 geplaatste aandelen.

Financieel belang
Deelneming in kapitaal

Ontwikkelingen
Geen

Veranderingen in het belang
Geen